مقدمه
مبدل‌ها (اصلی و ثانویه) از کلیدی‌ترین قطعات در پکیج دیواری هستند. خرابی هر یک می‌تواند منجر به کاهش راندمان، نوسان دمای آب یا نشت و آسیب به سایر قطعات شود. در این مقاله به‌صورت دقیق علائم و روش‌های تشخیص خرابی مبدل اصلی و مبدل ثانویه را بررسی کرده و راهکارهای پیشگیری و تعمیر را معرفی می‌کنیم.
عملکرد کوتاه‌برد مبدل‌ها
مبدل اصلی (Main Heat Exchanger) آب مدار گرمایش را گرم می‌کند و مبدل ثانویه (Secondary Heat Exchanger) در مدل‌های دومبدله وظیفه انتقال حرارت به آب مصرفی را بر عهده دارد. انتقال حرارت مؤثر بین این مبدل‌ها شرط کارکرد صحیح پکیج است.
علائم خرابی مبدل اصلی
- کاهش دمای رادیاتورها یا گرم نشدن برخی از پنل‌ها.
- افزایش غیرطبیعی دمای مبدل و نمایش ارور Overheat.
- صدای جوشیدن، تق‌تق یا جریان نامنظم آب داخل پکیج.
- نشت آب از اطراف مبدل یا اتصالات جوشکاری شده.
- افت فشار مکرر در مدار گرمایش بدون نشتی خارجی آشکار.
علائم خرابی مبدل ثانویه
- نوسان دمای آب مصرفی (آب گرم پی‌درپی سرد و داغ می‌شود).
- کاهش دبی آب گرم در شیرها و دوش.
- روشن و خاموش شدن مکرر مشعل هنگام باز بودن آب گرم.
- مخلوط شدن آب سرد و گرم یا بالا رفتن فشار سیستم در برخی موارد (نشانه نشتی داخلی).
- صداهای سوت یا وزوز هنگام عبور آب از مبدل ثانویه.
دلایل شایع ایجاد علائم
- رسوب‌گذاری داخلی: تجمع آهک و جرم باعث کاهش انتقال حرارت و انسداد مجاری می‌شود.
- خوردگی و سوراخ‌شدن: در اثر آب نامرغوب یا خوردگی فولاد/مس، نشتی داخلی رخ می‌دهد.
- فشار غیرمجاز یا شوک حرارتی: نوسانات فشار یا گرم کردن ناگهانی می‌تواند به جوش‌ها و صفحات آسیب برساند.
- عدم سرویس دوره‌ای: نبود شست‌وشو و تعویض قطعات فرسوده عمر مبدل را کاهش می‌دهد.
روش‌های تشخیص و تست مبدل‌ها
- تست فشار: بررسی گیج فشار مدار گرمایش برای یافتن نشتی داخلی بین مدارها.
- اندازه‌گیری دما: مقایسه دمای ورودی و خروجی مبدل برای سنجش افت انتقال حرارت.
- عملیات اسیدشویی (شست‌وشوی مدار): اجرای شست‌وشو جهت رفع رسوبات و مشاهده‌ی بهبود عملکرد.
- بازدید فیزیکی: بررسی ظاهری مبدل، جوش‌ها، اورینگ‌ها و مسیرهای آب برای یافتن نشتی یا خوردگی.
راهکارهای تعمیر و جایگزینی
در صورت تشخیص رسوب‌گذاری شدید، ابتدا اسیدشویی و پاک‌سازی انجام می‌شود. اگر پس از شست‌وشو مشکل برطرف نشود یا مبدل دچار سوراخ یا خوردگی شده باشد، تعویض مبدل ضروری است. تعویض باید با قطعهٔ سازگار با برند پکیج و نصب حرفه‌ای انجام شود.
هشدار: عملیات اسیدشویی و تعویض مبدل باید توسط تکنسین ماهر انجام شود تا از آسیب دیدن قطعات دیگر و خطرات ایمنی جلوگیری گردد.
پیشگیری و نگهداری
- سرویس دوره‌ای حداقل سالانه شامل بازدید و اسیدشویی در صورت نیاز.
- نصب فیلتر ورودی آب (پلی‌فسفات یا مغناطیسی) جهت کاهش رسوب‌گذاری.
- کنترل کیفیت آب مصرفی و کاهش سختی آب در صورت امکان.
- پایش فشار و دما در سیستم و جلوگیری از شوک‌های حرارتی ناگهانی.
هزینه‌ها (حدودی)
هزینهٔ شست‌وشو و تعمیر مبدل بسته به شدت رسوب و نوع پکیج معمولاً بین ۳۵۰٬۰۰۰ تا ۶۰۰٬۰۰۰ تومان است و هزینهٔ تعویض مبدل بسته به برند و نوع مبدل بین ۷۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۸۰۰٬۰۰۰ تومان متغیر خواهد بود. برای برآورد دقیق، از خدمات شیرازی یار استفاده کنید.
جمع‌بندی
تشخیص به‌موقع علائم خرابی مبدل اصلی و مبدل ثانویه، می‌تواند از هزینه‌های بالاتر و آسیب به سایر قطعات جلوگیری کند. سرویس منظم، نصب فیلتر و اسیدشویی به‌موقع از بهترین روش‌های پیشگیری هستند. تیم شیرازی یار آمادهٔ ارائهٔ خدمات تخصصی تشخیص، شست‌وشو و تعویض مبدل‌ها در شیراز است.
برای ثبت درخواست سرویس یا مشاوره، از صفحه تماس با ما استفاده کنید.